Λίγο μετά τα μεσάνυχτα της Παρασκευής προς το Σάββατο 21 Δεκεμβρίου, η αστυνομία προέβη σε έλεγχο τουρκοκυπριακού αυτοκινήτου στην οδό Ερμού στη Λευκωσία, με την υποψία ότι μετέφερε οπλισμό. Στο αυτοκίνητο υπήρχαν 2 άντρες και μια γυναίκα, η ιερόδουλη Τζεμαλιέ. Οι Τουρκοκύπριοι αρνήθηκαν επίμονα να δεχθούν τον αστυνομικό έλεγχο και σύντομα μαζεύτηκαν στην περιοχή δεκάδες Τουρκοκύπριοι από τους γειτονικούς μαχαλάδες.
Το επεισόδιο δεν άργησε να εξελιχθεί σε πιστολίδι κι από τις δύο πλευρές. Δύο Τουρκοκύπριοι, ένας άντρας και η ιερόδουλη Τεμαλιέ έπεσαν νεκροί. Ακολούθησαν άγριες συμπλοκές σε άλλα σημεία της Λευκωσίας.
Τις επόμενες ημέρες, οι Τουρκοκύπριοι αποσκίρτησαν από την Κυπριακή Δημοκρατία και κλείστηκαν στους τουρκομαχαλάδες δημιουργώντας τους πρώτους χωριστικούς θύλακες, ενώ τα βίαια επεισόδια, που έμειναν γνωστά σαν «οι φασαρίες του ’63» επεκτάθηκαν στοιχίζοντας τη ζωή σε εκατοντάδες ανθρώπους, οπλισμένους και άμαχους, καθώς οι Τουρκοκύπριοι προσπάθησαν να διευρύνουν και να περιφρουρήσουν τους θύλακές τους και ιδιαίτερα το θύλακα Ομορφίτας – Αγίρτας, που περιελάμβανε το δρόμο Λευκωσίας Κερύνειας.
Στις 30 Δεκεμβρίου και έπειτα από συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, ο διοικητής των βρετανικών βάσεων χάραξε πάνω στο χάρτη της Λευκωσίας, με πράσινο μελάνι, την διαχωριστική γραμμή, που διχοτόμησε για πρώτη φορά την Κύπρο κι ονομάστηκε από το χρώμα του μελανιού «Πράσινη Γραμμή».
Τα ματωμένα Χριστούγεννα του 1963, μόλις τρία χρόνια μετά την ίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας, ξέσπασε η βία που σοβούσε για πολύ καιρό, καθώς η εκατέρωθεν καχυποψία και τα αποσχιστικά σχέδια των Τούρκων, οδήγησαν τις δύο κοινότητες σε μυστικούς εξοπλισμούς και προετοιμασίες. Το επεισόδιο με την Τουρκοκύπρια ιερόδουλη ήταν η σπίθα που τίναξε στον αέρα το συναιτερικό κράτος ΕΚ και ΤΚ κι από τότε η Κυπριακή Δημοκρατία συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά, μόνο με τους Ελληνοκύπριους, με την έγκριση κι αναγνώριση του ΟΗΕ και με βάση το «Δίκαιο της ανάγκης».
Έχω γράψει πολλές φορές την προσωπική μου άποψη ότι η διχοτόμηση της Κύπρου ήταν και εξακολουθεί να παραμένει ο πρώτιστος στόχος της Τουρκίας. Δυστυχώς και για λόγους που κατά τη γνώμη μου οφείλονται σε τραγική πλάνη από μέρους τους, υπήρχαν και τότε και εξακολουθούν να υπάρχουν και σήμερα Ελληνοκύπριοι πολιτικοί και άλλοι παράγοντες που επίσης προτιμούν τη διχοτόμηση, για να έχουμε μια «καθαρή λύση» στην Κύπρο. Αυτοί, με τις πράξεις τους, ουσιαστικά έδωσαν στην Τουρκία τις αφορμές που έψαχνε για να προχωρήσει σε όλες τις διχοτομικές της κινήσεις, ώστε η διχοτόμηση να φαίνεται ότι προέρχεται από βίαιες τουρκικές πράξεις και όχι με την έγκρισή μας.
Τα γεγονότα του ’63 που προκάλεσαν την πρώτη διχοτόμηση, τα γεγονότα του 67 που οδήγησαν στην αποχώρηση της Ελληνικής Μεραρχίας και το πραξικόπημα του 1974, που οδήγησε στην τουρκική εισβολή, ήταν οι πιο χαρακτηριστικές αφορμές που δόθηκαν στους Τούρκους κι έχω ισχυρούς λόγους να πιστεύω ότι πίσω από αυτές τις αφορμές και πέρα από την «επίσημη εκδοχή» ότι «το νόμιμο κράτος οφείλει να επιβάλει την τάξη», υπήρχε και η σκοτεινή σκοπιμότητα της διχοτόμησης.
Οι οπαδοί της λεγόμενης «καθαρής λύσης», είναι αυτοί που – και στις δύο πλευρές- τορπιλλίζουν κάθε προσπάθεια για λύση του Κυπριακού, έτσι ώστε ο χρόνος να επιβάλει ως εκ των πραγμάτων τη διχοτόμηση, χωρίς την υπογραφή μας.
Μάλιστα εδώ και χρόνια καλλιεργείται από Ελλαδίτες και Ελληνοκύπριους θεωρητικούς ότι η Τουρκία δεν θέλει διχοτόμηση της Κύπρου, αλλά … έλεγχο ολόκληρης της χώρας, μέσω της λύσης του Κυπριακού. Προσπαθούν δηλαδή ουσιασικά να «απενοχοποιήσουν» τη διχοτόμηση (που είναι και δική τους επιλογή) και να εκφοβίσουν το λαό ότι σε περίπτωση λύσης, η Τουρκία θα κρατά όμηρο την Κύπρο.
Αλλά η εξέλιξη των γεγονότων όλα αυτά τα χρόνια τους διαψεύδει. Όλες οι πράξεις της τουρκικής πλευράς, από το 1960 και μετά, ήταν πράξεις χωριστικές, διχοτομικές γιαυτό και μιλάμε (δικαιολογημένα) για τουρκική αδιαλλαξία στο Κυπριακό. Ακόμη και τώρα προσπαθούν να διασφαλίσουν μέσα από μια ενδεχόμενη συμφωνία λύσης, το δικαίωμά τους να αποσχιστούν και πάλι, να προχωρήσουν δηλαδή προς τη διχοτόμηση σε ένα κατοπινό στάδιο.
Αν η Τουρκία ήθελε να ελέγχει ολόκληρη την Κύπρο, όπως ισχυρίζονται κάποιοι, δεν θα υπήρχε λόγος να αποχωρήσουν οι Τουρκοκύπριοι από την Κυπριακή Δημοκρατία. Μια χαρά θα μπορούσε η Τουρκία να μας ελέγχει μέσα από τα προνόμια που το Σύνταγμα της Κυπριακής Δημοκρατίας παρέχει στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.