Μπροστά μας δεν βρίσκεται πια η επιλογή της αναβολής της λύσης για … πιο εύθετο χρόνο κι ας μην αναμένουμε στήριξη της Ρωσίας σε κάτι τέτοιο. Η Ρωσία δεν θα μας κάνει τη χάρη αυτή τη φορά. Μπροστά μας βρίσκεται μόνο η λύση του Κυπριακού, στους επόμενους λίγους μήνες. Η γεωπολιτική συγκυρία και η στήριξη μας από τον Ισραήλ, δίνουν στην πλευρά μας σοβαρά πλεονεκτήματα, που μπορούμε και πρέπει να τα αξιοποιήσουμε στο τραπέζι των συνομιλιών. Το οφείλουμε στην ιστορία μας και περισσότερο στις μέλλουσες γενιές να επιτύχουμε λύση δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη.
Πέντε χρόνια τώρα κρατάει ο εμφύλιος στη Συρία. Ασύλληπτη η θηριωδία της ανθρώπινης τρέλας, ανείπωτη η τραγωδία των απλών ανθρώπων. Μα πίσω από όλα αυτά, όπως πάντα, η παρανοϊκή διελκυστίνδα των ισχυρών για υπεροχή. Στον πόλεμο του παρασκηνίου ανάμεσα στη Ρωσία και τη Δύση, αναμφίβολα ο Πούτιν αποκατέστησε τη χώρα του ως ισότιμη με τις ΗΠΑ υπερδύναμη, στα μέτρα δηλαδή της πάλαι ποτέ κραταιάς Σοβιετικής Ένωσης.
Για να το πετύχει, χρειάστηκε να σκοτωθούν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι και να ξεκληριστούν εκατομμύρια άλλοι. Όχι ότι ήταν δικό του το σενάριο του πολέμου, αντίθετα το έναυσμα το έδωσαν οι υποστηριζόμενες από τη Δύση αντικαθεστωτικές διαδηλώσεις, που εξελίχτηκαν έπειτα σε ένοπλη δράση, όταν ο Άσαντ απάντησε με την ισχύ των όπλων. Οι Αμερικανοί επιχείρησαν να διαβρώσουν τη ρωσική επιρροή, διαρρηγνύοντας το φιλορωσικό ιρανο-συριακό μπλοκ. Ωστόσο ο Πούτιν απάντησε με κυνική αποφασιστικότητα, διεκδίκησε για τη χώρα του τα «προνόμια» της υπερδύναμης και παρακάθεται τελικά στο τραπέζι ως ισότιμος διαπραγματευτής με τις ΗΠΑ.
Αυτός ο πόλεμος θα μπορούσε να είχε τελειώσει πολύ νωρίτερα. Αλλά οι δύο υπερδυνάμεις «το τράβηξαν» ως τα άκρα. Δοκίμασαν τις αντοχές τους. Οι Αμερικανοί πόνταραν στο ότι ο Πούτιν δεν θα άντεχε, διότι φρόντισαν σ’ αυτά τα πέντε χρόνια να πλήξουν τη ρωσική οικονομία αρχικά με οικονομικές κυρώσεις, εξ αφορμής του ουκρανικού ζητήματος κι έπειτα με την υπονόμευση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου. Όταν οι δυο πλευρές είδαν κι απόειδαν, έβαλε μεν κι ο Πούτιν νερό στο κρασί του, αλλά αναγκάστηκαν να κάνουν το ίδιο κι οι Αμερικάνοι.
Στο πλαίσιο αυτό πήγε σε κάποια φάση να χώσει ξανά τη μούρη του κι ο Ερντογάν αλλά του την έσπασαν. Η μεγάλη του ιδέα ότι μπορεί να επιβάλει την Τουρκία ως υπερδύναμη της περιοχής, συνετρίβη για άλλη μια φορά στις συμπληγάδες της νέας τάξης πραγμάτων, που θέλει -μεταξύ άλλων- τον Ισραήλ σε αναβαθμισμένο ρόλο, μετά την αποδυνάμωση των Αράβων. Αφού λοιπόν ο Ερντογάν δέχτηκε για μακρό χρονικό διάστημα έντονη πίεση από όλους, αφού συγκρούστηκε με τους Ρώσους κι ένιωσε στο πετσί του την ψυχρή αύρα των Δυτικών, στο τέλος του έστειλαν και τη θανάσιμη προειδοποίηση με το πραξικόπημα. Δεν το επιχείρησαν κάποιοι χαζοί Τούρκοι στρατιωτικοί, με αποκλειστικά δική τους πρωτοβουλία. Ήταν ένα σαφές μήνυμα, που του ήρθε συστημένο πέρα από τον Ατλαντικό.
Μετά το πραξικόπημα η Τουρκία «συνεμορφώθη προς τας υποδείξεις», εξ ου και της επετράπη (από Αμερικάνους και Ρώσους) η εισβολή στη Συρία, προκειμένου να απωθήσει τους Κούρδους στα όρια που έχουν ήδη συμφωνήσει μεταξύ τους οι υπερδυνάμεις.
Στις επόμενες εβδομάδες αν όχι μέρες ΗΠΑ και Ρωσία θα καταλήξουν σε τελική συμφωνία για το Συριακό. Αν θα παραμείνει ή όχι στη θέση του ο Άσαντ είναι κάτι για το οποίο ελάχιστα πια ενδιαφέρονται οι μεν και οι δε. Ο Πούτιν τον χρησιμοποίησε για όσο καιρό τον βόλευε, αλλά δεν έχει κανένα πρόβλημα πια να τον πετάξει σαν στυμμένη λεμονόκουπα, εφόσον θα έχει διασφαλίσει τα συμφέροντα του χωρίς αυτόν.
Ο χάρτης επιρροής στην περιοχή αναδιατάσσεται με …«δίκαιη» μοιρασιά ανάμεσα στους παίχτες, με παράλληλη επανοριοθέτηση του γεωπολιτικού χάρτη. Στο νέο τοπίο η Κύπρος έχει ρόλο να διαδραματίσει. Σε ντουέτο με τον Ισραήλ, θα αξιοποιήσει τα αποθέματα του φυσικού της αερίου, μέρος του οποίου θα περάσει από την Τουρκία. Ο Ισραήλ το έχει ωστόσο καταστήσει σαφές προς τη Λευκωσία, ότι οι σχεδιασμοί της χώρας του θα προχωρήσουν τάχιστα, με ή χωρίς τη λύση του Κυπριακού. Το κρίσιμο ερώτημα αφορά τις συνέπειες για την Κυπριακή Δημοκρατία από το ενδεχόμενο ο Ισραήλ να προχωρήσει σε συνεργασία με την Τουρκία, χωρίς τη λύση του Κυπριακού. Η απάντηση αγγίζει τα όρια της καταστροφής.
Στην πραγματικότητα η πίεση του να μείνει τελικά εκτός νυμφώνος, ασκείται από τους Αμερικανούς (μέσω των ισραηλινών σχεδιασμών) όχι μόνο πάνω στη Λευκωσία αλλά εκ παραλλήλου και πάνω στην Άγκυρα. Είτε παίζεις με αυτούς τους όρους, είτε μένεις στην απέξω. Όποια από τις δύο χώρες υπονομεύσει την οδεύουσα προς συμφωνία διαδικασία λύσης του Κυπριακού, αυτή θα υποστεί τις οδυνηρές συνέπειες.
Ο σχεδιασμός διαλαμβάνει συμφωνία στο Κυπριακό κατά τρόπο που να ικανοποιεί και τις δύο πλευρές, ώστε η λύση να είναι βιώσιμη και διαρκής. Είναι αυτονόητο ότι μια λύση που θα θεωρείται άδικη από τη μία πλευρά (πόσο μάλλον από την ελληνική πλειοψηφία του 80%), θα αποτελεί διαρκώς μια ωρολογιακή βόμβα όχι μόνο στα θεμέλια της ειρήνης σε τούτο το νησί, αλλά και στους σχεδιασμούς για αξιοποίηση του φυσικού αερίου. Συνεπώς κανείς (και κυρίως οι Ισραηλινοί) δεν θα ήθελαν μια τέτοια λύση.
Με την παρασκηνιακή στήριξη του Ισραήλ (ως αντίπαλου δέους της Τουρκίας) η δική μας πλευρά οφείλει και πρέπει να επιτύχει μια δίκαιη λύση του Κυπριακού, τους επόμενους λίγους μήνες. Οι πολιτικές δυνάμεις που προσπαθούν να διαβρώσουν και να υπονομεύσουν τη διαδικασία των συνομιλιών διασπείροντας καθημερινά τερατολογίες και διαστρεβλώσεις, με προφανή στόχο την προετοιμασία ενός νέου ηχηρού ΟΧΙ, δεν προσφέρουν καλή υπηρεσία στην πατρίδα. Αντίθετα διευκολύνουν την Τουρκία να επιτύχει τη διχοτόμηση της Κύπρου. Η διεκδίκηση θα πρέπει πρακτικά να εκδηλωθεί και να επιτύχει στο τραπέζι των συνομιλιών κι όχι στα ΜΜΕ, όπου διαγκωνίζονται οι πολιτικάντηδες για το ποιος θα πουλήσει πειστικότερα στο λαό την μούρη του πατριώτη.
Αν αυτοί δεν αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα των στιγμών και πιστεύουν ότι η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τους σχεδιασμούς των μεγάλων δυνάμεων, είναι πολιτικά ανόητοι και κυριολεκτικά τυφλοί, εφόσον δεν είδαν τους οδοστρωτήρες των διεθνών συμφερόντων να ισοπεδώνουν τη γειτονική μας Συρία. Αν πάλι σκοπίμως παραπλανούν αυτό το λαό, για να αυτοπροβληθούν ενόψει εκλογών, τότε πρόκειται για επικίνδυνους, ανεύθυνους πολιτικούς, που οδηγούν αυτό το λαό σε μια νέα καταστροφή, τρισχειρότερη από όλες τις προηγούμενες, στις οποίες τον έχουν μέχρι σήμερα οδηγήσει.
Ανάλογη είναι βέβαια και η προσπάθεια των όμορων με αυτούς πολιτικών δυνάμεων στην τουρκοκυπριακή πλευρά. Ίδια νοοτροπία, πανομοιότυπη ρητορική, αν δεν δεις ποιος έκανε τη δήλωση δεν ξέρεις αν πρόκειται για Τουρκοκύπριο απορριπτικό ή για Ελληνοκύπριο. Αυτό που οι εδώ κι εκεί απορριπτικοί δεν εννοούν να αντιληφθούν είναι ότι, σε περίπτωση διχοτόμησης, την Κύπρο θα την χάσουμε και οι δύο, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι και θα την κερδίσει η Τουρκία.
Στην περίπτωση που η δική μας πλευρά κριθεί ως υπαίτια, αναμφίβολα θα καταλήξουμε στην οριστική και επίσημη διχοτόμηση της Κύπρου, με αναγνώριση από τη διεθνή κοινότητα του τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους είτε ως χώρας μέλους του ΟΗΕ είτε ως κρατικής οντότητας, μη αναγνωρισμένης μεν αλλά με πλήρεις και νόμιμες οικονομικές συναλλαγές και σχέσεις με κράτη και ιδιώτες (όπως συμβαίνει δηλαδή με την Ταϊβάν). Στην περίπτωση αυτή η Τουρκία επιτυγχάνει τον εδώ και 60 χρόνια στόχο της. Από τη στιγμή εκείνη θα εντατικοποιήσει με ταχείς ρυθμούς τη διαδικασία μετατροπής της Κύπρου σε τουρκικό νησί, με αντιστροφή του δημογραφικού της χάρτη (με ανεξέλεγκτο εποικισμό) και παράλληλα με ισχυροποίηση της οικονομίας του τουρκικού κρατικού μορφώματος στην Κύπρο, ώστε αυτό να καταστεί, από κάθε άποψη, η ισχυρότερη από τις δύο χώρες που θα βρίσκονται πάνω σ’ αυτό το νησί.
Αν η Τουρκία κριθεί υπαίτια, απλά η κατοχή και η ντε φάκτο διχοτόμηση της Κύπρου θα διαιωνίζονται στην παρανομία, αλλά η ουσία στην εξέλιξη του χρόνου δεν θα διαφέρει πολύ από το σενάριο που διατύπωσα στην προηγούμενη παράγραφο. Απλά οι συνέπειες για την Τουρκία θα είναι άλλες, άσχετες με το Κυπριακό, όμως το μέγεθος κι η σημασία αυτής της χώρας για την περιοχή, αναμφίβολα θα της επιτρέψει σε κάποια φάση στο μέλλον να αποκαταστήσει το κύρος της. Σε αντίθεση μ’ εμάς, που όχι μόνο δεν διαθέτουμε το μέγεθος, αλλά θα χάσουμε και το πλεονέκτημα της τρέχουσας γεωπολιτικής συγκυρίας, εφόσον μια δεύτερη χώρα, ισχυρότερη από την Κυπριακή Δημοκρατία, θα λειτουργεί και θα αναπτύσσεται στην Κύπρο.
Μπροστά μας δεν βρίσκεται πια η επιλογή της αναβολής της λύσης για … πιο εύθετο χρόνο κι ας μην αναμένουμε στήριξη της Ρωσίας σε κάτι τέτοιο. Η Ρωσία δεν θα μας κάνει τη χάρη αυτή τη φορά. Μπροστά μας βρίσκεται μόνο η λύση του Κυπριακού, στους επόμενους λίγους μήνες. Η γεωπολιτική συγκυρία και η στήριξη μας από τον Ισραήλ, δίνουν στην πλευρά μας σοβαρά πλεονεκτήματα, που μπορούμε και πρέπει να τα αξιοποιήσουμε στο τραπέζι των συνομιλιών. Το οφείλουμε στην ιστορία μας και περισσότερο στις μέλλουσες γενιές να επιτύχουμε λύση δίκαιη, λειτουργική και βιώσιμη.