Ναι, χάθηκαν ευκαιρίες για επιστροφή της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της. To παραδέχτηκε ο ίδιος ο πρόεδρος αυτής της χώρας μπροστά στους Βαρωσιώτες, που πήγαν στη φετινή, τυπική πλέον αντικατοχική εκδήλωση του Αυγούστου, στη Δερύνεια. Αναφέρθηκε συγκεκριμένα:
- Στο «Δυτικό Πλαίσιο» του 1978, που προνοούσε άμεση παράδοση της Αμμοχώστου στον ΟΗΕ για επανεγκατάσταση των κατοίκων, με μόνο αντάλλαγμα να πάμε σε συνομιλίες.
- Στις δύο ευκαιρίες του 1981: Η πρώτη ήταν να επιστραφεί η Αμμόχωστος με αντάλλαγμα να λειτουργήσει ξανά το αεροδρόμιο της Λευκωσίας, για να εξυπηρετεί και τις δύο κοινότητες. Η δεύτερη ήταν ο χάρτης Γκόμπι, που περιλάμβανε επιστροφή Αμμοχώστου και Μόρφου.
- Στον ίδιο χάρτη, που περιλαμβανόταν στο σχέδιο του τότε Γ. Γ. του ΟΗΕ, γνωστό ως «Δείχτες Κουεγιάρ», το 1983.
- Στις προτάσεις για λύση του Κυπριακού του 1985 και του 1986, στις οποίες και πάλι η επιστροφή της Αμμοχώστου αποτελούσε προτεραιότητα στη διαδικασία για λύση.
Όλες τις πιο πάνω ευκαιρίες έσπευσε να τις απορρίψει πρώτη η δική μας πλευρά, υπό τον τότε πρόεδρο Σπύρο Κυπριανού, πριν προλάβουν καν να τις απορρίψουν ο Ραούφ Ντενκτάς και η Τουρκία.
Τέλος ο Αναστασιάδης αναφέρθηκε και στο σχέδιο του Γ.Γ. των Ηνωμένων Εθνών, το 2004, που προνοούσε επιστροφή των κατοίκων της Αμμοχώστου τον Αύγουστο του ιδίου χρόνου, το οποίο όμως απορρίφθηκε από 76% των Ελληνοκυπρίων και από το 70% των Αμμοχωστιανών. Βεβαίως επρόκειτο για σχέδιο συνολικής λύσης και αποτελεί ζήτημα ευρύτερης, μεγάλης συζήτησης. Ας παραμείνουμε λοιπόν στις πρώτες χαμένες ευκαιρίες των δεκαετιών 1970 και 1980.
Το βασανιστικό ερώτημα παραμένει εδώ και σχεδόν μισό αιώνα: Γιατί δεν ήθελαν οι δικοί μας να πάρουμε πίσω την Αμμόχωστο; Η διατύπωση είναι συνειδητή και την ξαναγράφω: γιατί δεν ήθελαν; Η απάντηση είναι στην κρίση του καθενός. Τη δική μου απάντηση την έχω διατυπώσει πολλές φορές:
Διότι την Κύπρο κυβερνά από το 1960 ένα βαθύ κράτος, μια κάστα του ελληνοκυπριακού πολιτικοοικονομικού κατεστημένου, η οποία διαμόρφωσε ένα διεφθαρμένο σύστημα νομής της εξουσίας για να εξυπηρετεί συγκεκριμένα οικονομικά συμφέροντα. Αυτό επιβεβαιώνεται από τα αλλεπάλληλα οικονομικά σκάνδαλα, που βλέπουν τα μάτια μας από τότε μέχρι σήμερα. Κάποτε είπαν την Κύπρο «Κούβα της Μεσογείου». Λάθος! Κολομβία ήμασταν πάντοτε, μια χώρα που την κυβερνούν τα καρτέλ της μαφίας.
Για να διασφαλίσει το διεφθαρμένο κατεστημένο ότι το σύστημα που στήθηκε δε θα ξηλωθεί, δε δίστασε να δώσει τη μισή Κύπρο στην Τουρκία. Διότι, με πολύ απλά λόγια, αυτό έγινε. Στημένα επεισόδια από τις αρχές του 1960, για να πεισθούν πρώτα οι Κύπριοι και έπειτα η διεθνής κοινότητα ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι δεν μπορούν να ζήσουν μαζί, συνεπώς θα έπρεπε σε κάποια φάση να προκύψει γεωγραφικός διαχωρισμός. Το όραμα του Ραούφ Ντενκτάς για διχοτόμηση της Κύπρου, είχε κρυφούς εραστές τόσο στην ελληνοκυπριακή κοινότητα όσο και στην Ελλάδα.
Το πραξικόπημα της χούντας το 1974 έγινε για να προχωρήσει η Τουρκία σε «ελεγχόμενη» στρατιωτική επέμβαση, προκειμένου να καταλάβει μέρος του εδάφους της Κύπρου, μέσα στο οποίο να μεταφερθούν οι Τουρκοκύπριοι. Έπρεπε να γίνει έτσι, να φανεί ότι όλο αυτό έγινε διά της βίας, ώστε κανένας Έλληνας να μην κατηγορηθεί για την προδοσία. Η Τουρκία ουδέποτε καταδικάστηκε από τον ΟΗΕ για εισβολή στην Κύπρο, διότι προφανώς το παρασκήνιο είναι γνωστό στη διεθνή μυστική διπλωματία.
Η Τουρκία ξεκίνησε την απόβαση στην Κύπρο ανενόχλητη. Το τάγμα που επάνδρωνε να πολυβολεία στον Πενταδάκτυλο, μετακινήθηκε στην Πάφο. Οι οδηγίες που έδιναν οι χουντικοί αξιωματικοί ήταν να μην χτυπούν οι δικοί μας τον αποβατικό στρατό, διότι επρόκειτο για άσκηση. Ο Μακάριος από την άλλη πλευρά έδωσε στην Τουρκία και το πολιτικό πράσινο φως, όταν κατάγγειλε στον ΟΗΕ την Ελλάδα για εισβολή στην Κύπρο, από την οποία κινδυνεύουν και οι Τουρκοκύπριοι, ενώ δεν είπε λέξη για τα τουρκικά αποβατικά πλοία που ήταν έτοιμα να κατεβάσουν στρατό και άρματα στο Πέντε Μίλι της Κερύνειας.
Το βρόμικο παρασκήνιο σκεπάστηκε και με τον «κλάδο ελαίας» που έδωσε στους πραξικοπηματίες και στους όποιους άλλους εμπλεκόμενους ο … μεγαλόψυχος εθνάρχης Μακάριος, αλλά βεβαίως και με την ψευδοπατριωτική ρητορική, με την οποία η συγκεκριμένη κάστα του πολιτικοοικονομικού κατεστημένου έμαθε να εξαπατά τον πολιτικά αφελή Κύπριο, που συγκινείται και ανατριχιάζει, γιατί διατηρεί ακόμα μέσα του ένα γνήσιο πατριωτικό φιλότιμο.
Με ψευδοπατριωτικές φανφάρες υπονόμευαν την Κυπριακή Δημοκρατία και τσαλαπατούσαν τη σημαία της πριν από το 1974, λέγοντας όλοι ότι ο αγώνας για την Ένωση συνεχίζεται, ενώ σκοπός τους ήταν η διχοτόμηση. Μετά την τουρκική εισβολή άρχισαν να μας πουλάνε το παραμύθι ότι έπρεπε τάχα να προστατεύσουμε την Κυπριακή Δημοκρατία και άρχισαν να απορρίπτουν από το μίλι κάθε πρωτοβουλία για λύση, διότι και πάλι σκοπός τους είναι διχοτόμηση.
Θεωρούσαν ότι η επιστροφή της Αμμοχώστου θα επηρέαζε αρνητικά τις μπίζνες που έστησαν σε Λεμεσό και Πάφο και αργότερα στην Αγία Νάπα και στον Πρωταρά. Οι ανόητοι δεν κατάλαβαν ακόμα πως, αν ανοίξουν το Βαρώσι οι Τούρκοι, θα μας κλείσουν το μαγαζί στον νότο.
Οι ανόητοι δεν κατάλαβαν ακόμα πως η διχοτόμηση θα μετατρέψει την Κύπρο σε τουρκικό νησί, όταν το τουρκικό κράτος του βορρά θα είναι πληθυσμιακά πλέον μεγαλύτερο από το δικό μας και οικονομικά ισχυρότερο.
Οι ανάλγητοι πούλησαν το βυζί της μάνας τους και είναι ακόμη εκεί, στο παρασκήνιο, πίσω από την εκάστοτε κυβέρνηση, για να εξυπηρετούν την πούγκα τους. Μας οδήγησαν σε εθνικές συμφορές, σε αίμα και δάκρυα, μας κατάκλεψαν με σκάνδαλα και οικονομικές καταστροφές και συνεχίζουν να παριστάνουν τους πατριώτες. Κάθε φορά που πάμε σε συνομιλίες, είμαστε με το ένα πόδι απέξω. Είτε ο πρόεδρος είναι της «απορριπτικής σχολής» είτε είναι «της λύσης», το διχοτομικό βαθύ κράτος θα βρει τον τρόπο να τον τραβήξει πίσω.
Τα συμφέροντά τους πάνω απ’ όλα. Ασχέτως αν με αυτό τον τόπο έχουν εξυπηρετήσει άψογα και τα συμφέροντα της Τουρκίας, η οποία ξέρει να παίζει δυστυχώς το διχοτομικό “blame game” καλύτερα από τους δικούς μας. Ο Θεός να μας λυπηθεί. Πραγματικά.