Για να πάψει να πιστεύει ο κόσμος ότι τον έχουν για κορόιδο.
Δύο εφημερίδες επιβεβαιώνουν σήμερα ότι ο Πάφου Γεώργιος είναι ο επικρατέστερος για νέος αρχιεπίσκοπος. Η μία μάλιστα τον έχει για σίγουρο. Αυτό θεωρώ κι εγώ ως το πιο πιθανό σενάριο, το έγραψα ήδη από το βράδυ της Κυριακής, μόλις οριστικοποιήθηκε το «τριπρόσωπο» και θα εξηγήσω γιατί.
Τονίζω πως αυτά που γράφω πιο κάτω αποτελούν δική μου εκτίμηση και βασίζονται σε μια σύνθεση και ανάλυση των όσων είδα και διάβασα τον τελευταίο καιρό για τη διαδοχή στον αρχιεπισκοπικό θρόνο. Γράφω επίσης γιατί ΔΕΝ προτιμώ τον Γεώργιο για αρχιεπίσκοπο, γιατί θεωρώ από το «τριπρόσωπο» καταλληλότερο τον Ησαΐα αλλά και γιατί η εκλογή Αθανάσιου θα αποκαταστήσει την αξιοπιστία της Συνόδου απέναντι στην κυπριακή κοινωνία, η οποία της γύρισε την πλάτη, αφού το 70% δεν πήγε να ψηφίσει.
Στην Ιερά Σύνοδο την πλειοψηφία έχει η «ομάδα» των ιεραρχών που στήριζαν την «εξωτερική πολιτική» του μακαριστού Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β’, υπέρ του Οικουμενικού Πατριαρχείου, στον υπόγειο πόλεμο που δεχόταν από το Πατριαρχείο της Μόσχας από τη δεκαετία του 2000. Είναι η ομάδα που έδωσε στήριξη στον Χρυσόστομο όταν αυτός αποφάσισε να αναγνωρίσει το «Αυτοκέφαλο» της Εκκλησίας της Ουκρανίας, ακολουθώντας τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο και την Εκκλησία της Ελλάδας. Οι μητροπολίτες Αθανάσιος και Ησαΐας αντέδρασαν στην απόφαση του Χρυσοστόμου κι αυτό δυσαρέστησε τον Βαρθολομαίο, θεωρώ με το δίκιο του. Πάντα θεωρούσα ότι η ρωσική επιρροή έκανε ζημιά στα πραγματικά (και όχι φανταστικά) μας συμφέροντα, αλλά αυτό είναι μια άλλη συζήτηση. Μου είναι ωστόσο αδιανόητο, όταν το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως υπονομεύεται ασταμάτητα και ανελέητα από το Πατριαρχείο της Μόσχας εδώ και 20 χρόνια, Κύπριοι ιεράρχες να το παίζουν Πόντιοι Πιλάτοι, ουσιαστικά υπέρ της Μόσχας.
Η αλήθεια είναι ότι η διάσταση αυτή, στους κόλπους της συνόδου, ανησύχησε όχι μόνο τον Αρχιεπίσκοπο Χρυστόστομο Β’ αλλά είχε και πολιτικές προεκτάσεις. ως προς τον βαθμό που τελικά επηρεάζεται η Κύπρος ακόμη από το ρωσικό παράγοντα. Η αίσθησή μου είναι πως, κυρίως ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος αλλά και ο Χρυσόστομος Β’, προτιμούσαν, για το καλώς νοούμενο συμφέρον πρωτίστως της Κύπρου και της Εκκλησίας της, να αναδειχθεί στον αρχιεπισκοπικό θρόνο ο Κωνσταντίας και Αμμοχώστου Βασίλειος. Διότι έβλεπαν στο πρόσωπό του έναν ιεράρχη μορφωμένο, πνευματικό άνθρωπο, ήπιο, μετριοπαθή, συναινετικό, σεμνό, αποδεκτό και συμπαθή διεθνώς στις εκκλησίες αλλά και στις κυβερνήσεις σημαντικών χωρών, τις οποίες θέλουμε για συμμάχους μας και βεβαίως σταθερό και προσηλωμένο στις ελληνορθόδοξες καταβολές της Εκκλησίας της Κύπρου, που την καθιστούν «φύσει και θέσει» σύμμαχο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Η εκλογή του θα ωφελούσε την Εκκλησία και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Βεβαίως δεν τους «χαλούσε» ο Πάφου Γεώργιος ως δεύτερη επιλογή, αφού, αν μη τι άλλο, είναι κι αυτός της ίδιας σχολής σκέψης ως προς τις σχέσεις της κυπριακής Εκκλησίας με το Φανάρι. Ιδιαίτερα δε «χαλούσε» τον Χρυσόστομο, αφού ο Γεώργιος υπήρξε ο πιο «κοντινός» ιεράρχης στον μακαριστό αρχιεπίσκοπο, όχι μόνο γιατί τον διαδέχτηκε στην Μητρόπολη Πάφου αλλά και γιατί είχαν σχεδόν τις ίδιες απόψεις σε όλα τα θέματα (και φυσικά στο Κυπριακό) και πολύ παρόμοιο τρόπο σκέψης και δημόσιου λόγου.
Ούτε ο Πατριάρχης λοιπόν αλλά πολύ περισσότερο ούτε και ο Χρυσόστομος μπορούσαν να πουν ξεκάθαρα στον Γεώργιο να δώσει προτεραιότητα στον Βασίλειο. Είμαι όμως σίγουρος ότι προσπάθησαν να του το πουν με τρόπο. Όταν πέθανε ο Χρυσόστομος, ο Γεώργιος αποφάσισε ότι αρχιεπίσκοπος θα γίνει ο ίδιος. Ήξερε πολύ καλά πως οι Αθανάσιος και Ησαΐας θα ήταν μέσα στο τριπρόσωπο. Ήταν συνεπώς θέμα αν θα έμπαινε αυτός ή ο Βασίλειος, για να εκλεγεί αρχιεπίσκοπος με τις ψήφους της πλειοψηφούσας ομάδας.
Τέλος πάντων, ο Γεώργιος, με την ψήφο του σοφού λαού αυτής της χώρας, κατάφερε να είναι αυτός στο τριπρόσωπο, μαζί με τους Αθανάσιο και Ησαΐα και βεβαίως δεν μου φαίνεται καθόλου παράξενο που έμεινε έξω εκείνος που πληρούσε όλες τις προϋποθέσεις για να είναι ο καλύτερος αρχιεπίσκοπος που θα μπορούσαμε να είχαμε σήμερα. Τονίζω το «ΟΛΕΣ» γιατί και οι άλλοι πληρούν πολλές από τις προϋποθέσεις, αλλά όχι ΟΛΕΣ. Τις ξαναγράφω: Μορφωμένος, πνευματικός άνθρωπος, ήπιος, μετριοπαθής, συναινετικός, σεμνός, αποδεκτός και συμπαθής διεθνώς στις εκκλησίες αλλά και στις κυβερνήσεις σημαντικών χωρών, τις οποίες θέλουμε για σύμμαχούς μας και βεβαίως σταθερός και προσηλωμένος στις ελληνορθόδοξες καταβολές της Εκκλησίας της Κύπρου, που την καθιστούν «φύσει και θέσει» σύμμαχο του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Από τους τρεις που ο σοφός λαός επέλεξε στο τριπρόσωπο, κανένας δεν διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις. Αλλά είναι δεδομένο ότι στην Κύπρο απαγορεύεται να είσαι ο καλύτερος. Δεν το σηκώνει το κλίμα, η φύση, ο κόσμος, το Σύμπαν, τέλος πάντων δεν ξέρω τι στην ευχή συμβαίνει, πού δηλαδή εστιάζεται η νομοτελειακή στρέβλωση, πάντως απαγορεύεται!
Παρ’ όλα αυτά και επειδή δεν κάθισε ακόμα η Ιερά Σύνοδος να αποφασίσει ποιος θα είναι ο νέος αρχιεπίσκοπος, η γνώμη μου είναι πως η Εκκλησία της Κύπρου πρέπει να περάσει από την εποχή του Χρυστοστόμου Β’ σε μια νέα εποχή. Πρώτα-πρώτα να αλλάξει τον τρόπο που μιλά. Δε χρειάζεται έναν αρχιεπίσκοπο συγκρουσιακό και προσβλητικό, που να διχάζει αντί να ενώνει. Θέλει έναν αρχιεπίσκοπο που να είναι και να ΦΑΙΝΕΤΑΙ πνευματικός ηγέτης. Να αντιλαμβάνεται τις ανάγκες της σημερινής κοινωνίας, τις έγνοιες, τους προβληματισμούς, τον τρόπο σκέψης των σημερινών ανθρώπων, να μπορεί να αγκαλιάσει με αγάπη όλους όσοι ζητούν αγάπη και κατανόηση, και βεβαίως να διαφυλάξει την αγαστή συνεργασία της Εκκλησίας της Κύπρου με το Οικουμενικό Πατριαρχείο.
Ο Γεώργιος θα είναι σχεδόν ακριβές αντίγραφο του Χρυσοστόμου Β’.
Ο Ησαΐας είναι σίγουρα ο πιο «μοντέρνος» από τους τρεις, πληροί όλες τις προϋποθέσεις που έχω καταγράψει πιο πάνω. Το μόνο αρνητικό είναι η «απιστία» που έδειξε απέναντι στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ένα θέμα που είναι δυστυχώς πολύ πιο σοβαρό από ότι φαίνεται, καθώς έχει σοβαρότατες πολιτικές προεκτάσεις, σε σχέση με την γενικότερη επιρροή της Μόσχας στην Κύπρο. Βεβαίως κάποια στιγμή συνειδητοποίησε το λάθος του και έκανε συγκεκριμένες ενέργειες για να αλλάξει τις εντυπώσεις, ήταν όμως αργά. Αν δεν ήταν αυτό το αγκάθι, ο Ησαΐας θα ήταν μια χαρά αρχιεπίσκοπος. Προσωπικά θεωρώ πως είναι ο καταλληλότερος από τους τρεις.
Ο Αθανάσιος κατάλαβε νωρίτερα από τον Ησαΐα το λάθος του κι άλλαξε κατεύθυνση, φάνηκε δηλαδή να απομακρύνεται από τη ρωσική επιρροή νωρίτερα από ότι ο Ησαΐας. Έχει ωστόσο ο Αθανάσιος ένα προφίλ πιο συντηρητικό, πιο προσκολλημένο στο Δόγμα και στους Τύπους, σου φέρνει πιο πολύ σε μοναστήρι του Αγίου Όρους παρά σε εκκλησία ενορίας στην Κύπρο. Οι συνεχείς και μακροχρόνιες υπόνοιες άλλων περί προσηλυτισμού, ομολογώ ότι με τρομάζουν. Εν πάση περιπτώσει εγώ θα ήθελα έναν αρχιεπίσκοπο με πιο σύγχρονο πνεύμα από του Αθανάσιου. Από την άλλη όμως το 36% του κόσμου, που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Εκκλησίας και πήγε στις κάλπες, ψήφισε Αθανάσιο. Είναι ένας ιεράρχης αγαπητός στον κόσμο και προφανώς όχι χωρίς λόγο.
Εν κατακλείδι, η γνώμη μου είναι ότι
- για να μην ρίξει όλος ο κόσμος άκυρο στους Συνοδικούς, ότι τον καλούν να ψηφίσει και στο τέλος τον χρησιμοποιούν κάποιοι από αυτούς για να παίξουν τα παιχνίδια τους και
- δεδομένου ότι, τόσο ο Αθανάσιος όσο και ο Ησαΐας, έχουν όντως αντιληφθεί ότι η Κύπρος δεν ανήκει στη σφαίρα επιρροής του ρωσικού πατριαρχείου, αλλά οφείλουν να στηρίζουν, για λόγους παράδοσης αλλά και για εθνικούς λόγους, το Οικουμενικό Πατριαρχείο και
- δεδομένου ότι ο Ησαΐας δεν συγκεντρώνει αρκετή υποστήριξη στη Σύνοδο, για να γίνει αρχιεπίσκοπος, η επιλογή του πρώτου στη λαϊκή ψήφο, μητροπολίτη Λεμεσού Αθανάσιου, είναι η πιο δίκαιη και σοφή επιλογή.