«Χρόνια σκλαβκιές ατελείωτες
Τον πάτσον τζιαι τον κλώτσον τους
Εμείς τζιαμαί, ελιές τζιαι τερατσιές πάνω στον ρότσον τους*
Το συγκλονιστικό αυτό ποίημα του μεγάλου μας ποιητή Κώστα Μόντη, έτυχε ευρείας κοινοχρησίας και προώθησης από εκείνους που βλέπουν με (μονίμως) καχύποπτο μάτι τις πρωτοβουλίες για λύση του Κυπριακού. Διερμηνεύοντας το αντιστασιακό μήνυμα του ποιητή αντιτάσσουν, ως απάντηση στη ρεαλπολιτίκ, τον ανυποχώρητο αγώνα μέχρι την απελευθέρωση και την εθνική δικαίωση.
Είναι αλήθεια πως ετούτο το νησί γνώρισε πολλούς κατακτητές. Αλλά εμείς πάντα εδώ, με το εθνικό μας γινάτι ατσάκιστο, σαν ελιές και τερατσιές αιωνόβιες, χώσαμε βαθιά τις ρίζες μας στο χώμα της πατρίδας και κάρπισαν οι παραδόσεις μας και των προπάππων οι καταβολές, πάνω στην άγονη πέτρα της σκλαβιάς. Γιαυτό κρατήσαμε τούτη τη γη πάντα δική μας.
Όμως το ΄74 έγινε για πρώτη φορά ξεριζωμός σ’ αυτό τον τόπο. Άνθρωποι μαζικά εκτοπιστηκαν κι οι ρίζες μας με τα χώματα των προγόνων μας κόπηκαν με τη βία. Το ξαναλέω: για ΠΡΩΤΗ φορά έγινε αυτό στη μακραίωνη ιστορία μας σε τούτο το νησί. Όλες τις προηγούμενες φορές οι κατακτητές έρχονταν εδώ αλλά δεν μας έδιωξαν ποτέ από τα σπίτια και τη γη μας.
Μια πολύ σοφή λαϊκή παροιμία της Κύπρου λέει «ο άδρωπος εν ο τόπος – ο τόπος εν γέρημος», που σημαίνει ότι τον τόπο, τη χώρα, την πατρίδα την κάνουν οι άνθρωποί της. Χωρίς αυτούς δεν υπάρχει ο τόπος.
Εδώ και 40 χρόνια είμαστε μακριά από τον τόπο μας, που τον κατοικούν σήμερα άλλοι. Όσοι ήταν τότε στη μέση ηλικία έφυγαν σχεδόν όλοι από τη ζωή. Οι τότε νέοι είναι σήμερα γέροι και τα τότε παιδιά ετοιμάζονται να υποδεχτούν στη ζωή τους τα εγγόνια τους. Δυο ολόκληρες γενιές δεν γνώρισαν καθόλου την Κερύνεια, την Αμμόχωστο, τη Μόρφου την Καρπασία…
Οι άνθρωποι αποκαταστάθηκαν αλλού, συνδέθηκαν με άλλους τόπους. Η ζωή δεν είναι μια όμορφη ιστορία γραμμένη από τα χέρια ενός ρομαντικού συγγραφέα. Ο άνθρωπος υπηρετεί τις βιολογικές του ανάγκες και το θυμικό του προσαρμόζεται σ’ αυτές. Όσο και να λέμε ότι ποτέ δεν θα ξεχάσουμε τη γη που μας γέννησε, η μνήμη αδυνατίζει, ο δεσμός με τη γη υποκύπτει στη φθορά του χρόνου, οι αντιστάσεις αμβλύνονται…
Την αγάπη μας για τούτη την πατρίδα θα τη δείξουμε όχι μόνο με τα όμορφα λόγια και τα συνθήματα (που έχουν κι αυτά την αξία τους) αλλά κυρίως με την αποτροπή της διχοτόμησης. Αυτής της κατάρας, της καταστροφής που θα μας αποξενώσει για πάντα πολιτικά και ψυχολογικά από την κατεχόμενη μας πατρίδα και θα θέσει σε κίνδυνο το μέλλον μας σε τούτο το νησί.
Ο χρόνος του μακροχρόνιου έληξε. Με συνέπειες καταστροφικές για την ουσία του αγώνα. Διότι δεν ήταν τίποτε περισσότερο από ένας ψευδεπίγραφος αγώνας, που έδωσε χώρο και χρόνο στην Τουρκία να πολλαπλασιάσει και να εδραιώσει τα διχοτομικά δεδομένα. Τώρα είναι η ώρα της λύσης του Κυπριακού και πρέπει να την διεκδικήσουμε με όλες μας τις δυνάμεις. Μέσω της πολιτικής και όχι των συνθημάτων. Διότι τα συνθήματα δεν έλυσαν ποτέ κανένα πολιτικό πρόβλημα.