Πολλοί είπαν πως αν ακούγαμε τον Κληρίδη τον καιρό που έπρεπε, η Κύπρος δεν θα ήταν σήμερα μοιρασμένη. Ότι αν το προσωπικό ήθος και η εντιμότητά του γίνονταν αξίες του πολιτικού μας συστήματος, η Κύπρο δεν θα έφτανε στην ηθική και οικονομική παρακμή της διαφθοράς, που έχει ξεχειλίσει σαν οχετός.
Οι Έλληνες της Κύπρου είχαν πολλές ευκαιρίες και τρόπους να αποφύγουν τα χειρότερα. Ο Κληρίδης υπήρξε πάντα η φωνή της λογικής, που δυστυχώς δεν εισακούστηκε σχεδόν σε καμία περίπτωση.
Ήταν υπέρμαχος του αγώνα της ΕΟΚΑ, γιαυτό εξάλλου κι έγινε μέλος της οργάνωσης. Διότι πίστευε ότι οι Άγγλοι δεν επρόκειτο να φύγουν, αν δεν επαναστατούσε ο κυπριακός λαός. Ωστόσο ήταν υπέρ της συμφωνίας αυτοκυβέρνησης, που ο Μακάριος έκανε με τον Χάρτινγκ το 1956. Ήταν μια λύση του Κυπριακού στην οποία δεν είχε καμία ανάμειξη η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι δεν είχαν ειδικά προνόμια. Ο Μακάριος όμως, στην προσπάθειά του να κερδίσει περισσότερα από εκείνα που συμφώνησε, προκάλεσε ναυάγιο της συμφωνίας. Τρία χρόνια αργότερα ο Μακάριος αποδέχτηκε τις συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου, για ανεξαρτησία, σε ένα συνεταιρικό κράτος με τους Τουρκοκύπριους και κάτω από την απειλή των Άγγλων ότι θα επέβαλλαν τη διχοτόμηση του νησιού.
Το 1963 ο Κληρίδης προσπάθησε να αποτρέψει τον Μακάριο, όταν ο τελευταίος αποφάσισε να αλλάξει μονομερώς 13 σημεία του Συντάγματος. Ο Μακάριος δεν τον άκουσε με αποτέλεσμα να ακολουθήσει η Τουρκοκυπριακή ανταρσία και η πρώτη διχοτόμηση της Κύπρου. Ο Κληρίδης κατάφερε να φτάσει σε συμφωνία με τον Ντενκτάς, η οποία στην ουσία έδινε λύση στο πρόβλημα, χωρίς να χρειαστεί να γίνει η αλλαγή των 13 σημείων. Συμφωνία η οποία υποστηρίχθηκε νομικά και από διεθνή συνταγματολόγο που προσέλαβε η κυβέρνηση. Ο Μακάριος ωστόσο επέμενε να αλλάξει τα 13 σημεία και οι Τουρκοκύπριοι δεν επέστρεψαν πίσω στην Κυπριακή Δημοκρατία.
Το 1973 ο Κληρίδης έφτασε σε συμφωνία με τον Ντενκτάς, καλύτερη από τις συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου, η οποία κάλυπτε τα πιο σημαντικά σημεία που άλλαξε ο Μακάριος. Δυστυχώς και για μια ακόμη φορά η πλευρά μας δεν προχώρησε με αυτή τη συμφωνία. Ένα χρόνο αργότερα η προδοσία έδρασε με το πραξικόπημα κι έδωσε την αφορμή στην Τουρκία να εισβάλει στην Κύπρο.
Αμέσως μετά την πρώτη εισβολή και βλέποντας πια ο Κληρίδης ότι χάθηκε για πάντα η δυνατότητα επανασυγκόλλησης της Κυπριακής Δημοκρατίας του 1960, ήταν αποφασισμένος να αποδεχθεί τη βάση της Ομοσπονδίας για λύση του Κυπριακού, προκειμένου να μπούμε άμεσα σε διαπραγματεύσεις και να αφαιρέσει από την Τουρκία το πρόσχημα για περαιτέρω προέλαση της στην Κύπρο. Ο Μακάριος και η λοιπή πολιτική ηγεσία απέρριψε αυτή τη θέση, με αποτέλεσμα να ακολουθήσει η δεύτερη εισβολή, σπέρνοντας το θάνατο, τον πόνο, την προσφυγιά.
Ο Κληρίδης τάχθηκε υπέρ της συζήτησης του «Δυτικού Πλαισίου» για λύση του Κυπριακού , το 1978, που προέβλεπε παράδοση της Αμμοχώστου στους νόμιμους κατοίκους της, πριν αρχίσουν οι συνομιλίες. Το σχέδιο απορρίφθηκε από τον Σπύρο Κυπριανού.
Το 1983 ο Κληρίδης τάχθηκε υπέρ της συζήτησης των «Δεικτών Κουεγιάρ», τη δεύτερη μετά την εισβολή πρωτοβουλία για λύση του Κυπριακού. Μάλιστα προειδοποίησε ότι, τυχόν απόρριψη του σχεδίου θα έδινε την αφορμή στον Ντενκτάς να ανακηρύξει «ανεξάρτητο κράτος» στα κατεχόμενα. Ο Σπύρος Κυπριανού απέρριψε το σχέδιο και ο Ντενκτάς ανακήρυξε το ψευδοκράτος.
Ο Κληρίδης, ως πρόεδρος της Κύπρου, ξεκίνησε τη διαδικασία που οδήγησε στη σύνταξη του σχεδίου Ανάν για λύση του Κυπριακού. Είχε σκοπό να διαπραγματευθεί και να διεκδικήσει τα δίκαια των Ελλήνων. Έχασε τις εκλογές, με αποτέλεσμα το τελευταίο σχέδιο που έφτασε στο λαό -στο δημοψήφισμα- να είναι χειρότερο από το πρώτο που διαπραγματευόταν ο Κληρίδης.
Σε όλη αυτή την πορεία, για σχεδόν 60 χρόνια, ο Γλαύκος Κληρίδης ήταν πάντα στην πρώτη γραμμή. Αγωνιστής και ρεαλιστής ταυτόχρονα και οπωσδήποτε τίμιος και ακέραιος.
Αν κάτι πρέπει να αλλάξει επιτέλους, εδώ και τώρα και, καθώς τον θυμόμαστε σήμερα, στα γενέθλιά του, είναι η νοοτροπία μας. Η νοοτροπία του εύκολου, του βολέματος, του ρουσφετιού, της ατολμίας, της μιζέριας.
Να πάρουμε την πατρίδα μας στα χέρια μας. Να την αλλάξουμε, να την ελευθερώσουμε από την Τουρκία με μια δίκαιη λύση του Κυπριακού, που θα αποτρέψει την καταστροφική διχοτόμηση, να καθαρίσουμε το σύστημα από την βρομιά που έχει απλωθεί παντού και να κάνουμε τα πιο ευγενή μας οράματα πράξη. Για ένα πραγματικά καλύτερο αύριο για εμάς και τα παιδιά μας.
Αυτό θα είναι το καλύτερο αιώνιο μνημόσυνο για τον Γλαύκο Κληρίδη.